Architekci to obserwatorzy otaczającej przestrzeni. Dzięki temu tworzą ją funkcjonalną, ale i piękną, dostosowaną do potrzeb różnych użytkowników. Myślą w kategoriach technicznych, estetycznych, ale i odpowiedzialności społecznej. Ich zawód to połączenie wiedzy technicznej, artystycznej i humanistycznej. Mogą projektować ekodomy, design samochodów lub nadzorować budowę. O tych interdyscyplinarnych i niezwykle perspektywicznych studiach na kierunku Architektura na Wydziale Architektury Politechniki Białostockiej rozmawiamy z dr inż. arch. Magdaleną Sulimą oraz studentką drugiego stopnia – Patrycją Pyszko i absolwentem – Patrykiem Podolakiem.
Czym ogólnie zajmuje się architektura?
Magdalena Sulima: Architektura to sztuka kształtowania przestrzeni, począwszy od małej architektury, poprzez obiekty o zróżnicowanej funkcji, zespoły urbanistyczne, założenia przestrzenne miast i obszarów wiejskich. Architekt z jednej strony tworzy piękno, jednak obok wizualnej strony projektu, równie istotne są kwestie użytkowe, funkcjonalne, techniczne, czy technologiczne obiektu. W procesie projektowym musi on brać pod uwagę także wszelkie poza techniczne aspekty, jak uwarunkowania społeczne, psychologiczne, ponieważ architekci tworzą dla ludzi. Zupełnie inne są potrzeby osób starszych, a całkiem odmienne – dzieci. Ważne są także uwarunkowania historyczne, jak na przykład kontekst, pamięć, historia miejsca, w którym tworzymy dany obiekt. Tak więc architektura jest bardzo szerokim pojęciem, które łączy w sobie wiele dziedzin. Zawsze powtarzam moim studentom, że architekt powinien interesować się wszystkim i być bacznym obserwatorem otaczającej przestrzeni. Jako Wydział Architektury kładziemy duży nacisk właśnie na tę interdyscyplinarność i staramy się ukształtować świadomego uczestnika działań służących kreowaniu przestrzeni, który potrafi ją tworzyć w sposób estetyczny, funkcjonalny, techniczny, ale i odpowiedzialny społecznie.
Jak wygląda egzamin wstępny na architekturę?
Magdalena Sulima: Żeby dostać się na studia architektoniczne, przede wszystkim należy zdać egzamin z rysunku odręcznego, który jest najważniejszym czynnikiem predysponującym kandydata do podjęcia studiów. Punkty z egzaminu są przeliczane razy cztery i dopiero po zdanym egzaminie z rysunku, brane są pod uwagę wyniki z matury, w tym z przedmiotów takich jak: matematyka, język obcy nowożytny oraz przedmiotów do wyboru, takich jak: fizyka, geografia, język polski, historia, czy historia sztuki. Egzamin z rysunku sprawdza umiejętność postrzegania rzeczywistości, czyli zdolność odwzorowywania przestrzeni, ale i przekształcania jej w kreatywny sposób. Weryfikuje poziom wyobraźni przestrzennej kandydata, a także jego wrażliwość estetyczną, uzdolnienia plastyczne. Ale bez obaw – egzamin z rysunku nie jest wcale groźny. Składa się z dwóch zadań. Pierwsze to rysunek z natury. Nie jest to jednak typowe studium martwej natury. Zwracamy tutaj bowiem uwagę także na umiejętność twórczego jej przekształcania. Jako przykład mogę podać zadanie sprzed kilku lat, kiedy to przed kandydatami ustawiono drewniane krzesło, a temat brzmiał: Wyobraź sobie, że wróżka zamieniła cię w krasnoludka i musisz narysować to krzesło z pozycji jego wzroku. Jak widać, nie chodziło tylko o narysowanie studium krzesła, ale narysowanie go z innego ujęcia, innej perspektywy.
Natomiast zadanie drugie – rysunek z wyobraźni, sprawdza predyspozycje kandydata do rozwiązywania zadań projektowych. Przykład? Kilka lat temu na egzaminie należało na jednej połowie kartki narysować z wyobraźni stadion piłkarski w kontekście miejskim, w widoku z zewnątrz, a na drugiej połowie – wnętrze tego stadionu podczas meczu piłkarskiego, uwzględniając postacie w ruchu.
Każdy z egzaminów łącznie trwa 150 minut i jest oceniany w skali o 0 do 100 punktów. Pierwsze zadanie zaczyna się o godzinie dziewiątej, drugie o godzinie piętnastej i odbywają się one na hali Wydziału Architektury.
Patryk, jak wyglądał początek twoich studiów?
Patryk Podolak: Pierwszy semestr zdecydowanie różnił się od kolejnych. Było dużo przedmiotów, które znaliśmy z liceum, jak na przykład matematyka. Dopiero po pierwszym semestrze zaczynała się praca projektowa, choć wcześniej pojawiły już zalążki rdzenia architektury, czyli na przykład elementy projektowania. Nie projektowaliśmy jeszcze budynków, ale zaczynaliśmy od małych form przestrzennych. To było raczej wyczulenie nas – studentów na pewne kwestie, jak to, czym jest skala, bryła, dynamika. Na podstawie naszych projektów tworzyliśmy ich przestrzenne makiety, więc od samego początku studiów było dużo kreatywnej pracy.
Jaki jest ogólnie tok tych studiów?
Magdalena Sulima: Studia na kierunku Architektura realizowane są w trybie dwustopniowym. Nowy program studiów przewiduje osiem semestrów, czyli 4 lata studiów inżynierskich oraz 3 semestry studiów magisterskich. Jeśli chodzi o studia pierwszego stopnia, to pozwalają one zdobyć interdyscyplinarną wiedzę techniczną i humanistyczną, które są wsparte twórczymi umiejętnościami. Przekazujemy wiedzę z zakresu budownictwa, technologii budowlanych, konstrukcji, fizyki budowli, matematyki, czy geometrii wykreślnej, gdzie nabywa się umiejętności odwzorowania form geometrycznych mających zastosowanie w projektowaniu architektonicznym. Studenci w trakcie nauki zapoznają się też z technikami komputerowymi, co wspomaga również proces projektowania. Z tym wszystkim powiązane są nietechniczne aspekty działalności inżynierskiej, dlatego oferujemy także szereg przedmiotów z dziedzin nauk humanistycznych i społecznych, m.in.: historia sztuki, architektury i urbanistyki, podczas których studenci poznają znaczenia twórczości architektonicznej w rozwoju kultury i sztuki. Realizujemy też zajęcia z rysunku odręcznego, malarstwa, rzeźby, czy ćwiczenia z autoprezentacji, które ukierunkowane są na wykształcenie umiejętności zaprezentowania siebie, swoich umiejętności, swojego projektu, co także jest bardzo ważne w profesji architekta. Najważniejszymi przedmiotami są jednak przedmioty projektowe, które wprowadzamy od początku studiów. Obejmują one projektowanie obiektów o różnych funkcjach, spełniających wymagania estetyczne, techniczne, użytkowe i są dostosowane również do osób niepełnosprawnych. Zakres projektów realizowanych na studiach pierwszego stopnia obejmuje pełne spektrum podstawowych zagadnień projektowych, a więc mieszkalnictwo jednorodzinne, wielorodzinne oraz obiekty użyteczności publicznej, jak różnego rodzaju muzea, galerie, obiekty rekreacji, czy budynki energooszczędne. Nasze studia obejmują także przedmioty urbanistyczne, ruralistyczne – zagospodarowanie terenów wiejskich, czy architekturę krajobrazu.
Jeżeli student decyduje się na drugi stopień tych studiów, co go tam czeka?
Magdalena Sulima: Studia drugiego stopnia pozwalają zdobyć zarówno gruntowną wiedzę techniczną i humanistyczną. Prowadzimy zatem zajęcia z historii kultury i sztuki, teorii architektury, urbanistyki, teorii i ochrony konserwacji zabytków, filozofii i estetyki, czy zarządzania. Jeśli chodzi o przedmioty projektowe, to oczywiście zakres i skomplikowanie projektów wzrasta wraz z kolejnym stopniem. Studenci projektują obiekty o bardziej złożonej funkcji, w tym obiekty sakralne, produkcyjne, sportowo-widowiskowe. Odbywają się również zajęcia z konserwacji i rewaloryzacji zabytków, czy planowania przestrzennego i regionalnego.
Co oferują koła naukowe związane z architekturą?
Magdalena Sulima: Na naszym wydziale działa aż siedem kół naukowych, z czego cztery są przypisane kierunkowi Architektura. W ramach działalności kół studenci poszerzają swoją wiedzę i rozwijają zainteresowania, uczestnicząc w ciekawych projektach, które wychodzą poza tradycyjne ramy edukacji. Międzywydziałowe koło Cave, zrzesza studentów Wydziału Architektury i Wydziału Informatyki. Należą do niego pasjonaci technologii 3D, drukowania, skanowania, modelowania. Mamy także Koło-Miasta, którego działania tyczą się szeroko pojętej tematyki urbanistycznej, działające od roku koło VHS, czyli Virtual Homies Studio, które zajmuje się tematyką filmową oraz nasze koło – „mała Architektura”, które prowadzi badania dotyczące metod edukacji architektonicznej i aktywizuje dzieci oraz osoby dorosłe w działania na rzecz architektury, otaczającej przestrzeni i dziedzictwa kulturowego. Pomimo tego, że jesteśmy stosunkowo młodym kołem, działamy dosyć prężnie i mamy już na swoim koncie kilka prestiżowych nagród, jak np. nagrodę Projekt Roku oraz nagrodę specjalną w kategorii Human w ogólnopolskim konkursie StRuNa dla kół naukowych i organizacji studenckich za pierwszą część książki „Podróże po drewnianym Podlasiu”.
Architektura to też znajomość programów i narzędzi cyfrowych. Jak rozwój technologiczny wpłynął na studia na kierunku architektury?
Patryk Podolak: Szybki przeskok z ręcznego rysowania na kartkach do programów CAD’owskich oraz późniejszych programów w zakresie technologii BIM, na pewno miał wpływ na jakość edukacji. Dzisiaj architekci mają możliwości, o których architekci sprzed 30 lat w ogóle nawet nie myśleli, że będą mieć. To jest kierunek, który się bardzo rozwija, a architekt musi być na bieżąco ze wszystkim, także technologią. Na studiach uczyłem się kilku programów, takich jak AutoCAD, Revit, programy do wizualizacji, do modelowania 3D. Przez pięć lat przeskoczyłem przez kilka różnych aktualizacji tych programów.
Czy to oznacza, że już wkrótce, w niedalekiej przyszłości, sztalugi i ołówki przestaną być potrzebne?
Magdalena Sulima: Absolutnie nie. Uważam, że architekt komunikuje się rysunkiem i jego narzędziem pracy jest również ołówek. Zawsze powtarzam studentom, że może coś się nagle wydarzyć. Proszę sobie wyobrazić np. awarię prądu na budowie, kiedy mamy przedstawić swój pomysł klientowi. W tej sytuacji sięgamy po rysunek ręczny, którym opowiadamy o swoim projekcie.
Czy studia oferują studenckie praktyki?
Magdalena Sulima: Na Wydziale Architektury oprócz ćwiczeń i wykładów mamy również praktyki oraz plener artystyczny. Po czwartym semestrze zaczynamy praktykę inwentaryzacyjną architektoniczną, podczas której studenci poznają inwentaryzację pomiarową, w tym także budynków zabytkowych. Realizujemy też praktykę inwentaryzacyjną urbanistyczną, której celem jest zapoznanie studentów ze sposobami inwentaryzacji urbanistycznej tj. zbieraniem informacji dotyczących stanu istniejącego przestrzeni architektoniczno-urbanistycznej danej miejscowości. Zgodnie z nowym planem studiów, na siódmym semestrze jest przewidziana praktyka zawodowa architektoniczna. Natomiast na studiach drugiego stopnia mamy praktykę badawczą, w ramach której studenci pod opieką nauczyciela akademickiego realizują wybrany przez siebie temat badawczy, który może być podstawą do opracowania naukowego bądź popularnonaukowego. Realizując taką praktykę z kilkoma osobami udało nam się stworzyć artykuły naukowe, które prezentowaliśmy na konferencjach i które zostały opublikowane.
Jak wspominacie Wasze praktyki? Czego mogliście się tam dowiedzieć?
Patrycja Pyszko: Ja najbardziej wspominam praktykę na budowie. To był szósty semestr studiów inżynierskich. Mogłam zobaczyć jak faktycznie wygląda cały system budowy w rzeczywistości, jak również wykonać pewne rzeczy praktyczne, na przykład nauczyłam się wiązać zbrojenia czy murować ściany. Myślę, że są to potrzebne umiejętności.
Co można powiedzieć osobom, którzy poważnie się zastanawiają nad wyborem tego kierunku?
Magdalena Sulima: Jeśli macie głowę pełną pomysłów, nie jest wam obojętne, jaką przestrzenią się otaczacie, jesteście kreatywni, posiadacie wyobraźnię, a do tego lubicie tworzyć – jest to kierunek dla Was.
Wydział Architektury ma wiele atutów. Jednym z nich jest bez wątpienia lokalizacja, w pobliżu wielu kulturotwórczych obiektów. Dysponujemy wielofunkcyjną halą, która użytkowana jest w codziennej pracy Wydziału (odbywają się tu zajęcia, wykłady, konsultacje), ale również wydarzenia specjalne. Jest to miejsce wystaw, konferencji, spektakli, koncertów. Dzięki temu Wydział rozwija współpracę na płaszczyźnie naukowo-dydaktycznej z innymi instytucjami oraz aktywnie uczestniczy w kulturalnym życiu miasta i regionu. Warto tutaj wspomnieć chociażby o corocznym wydarzeniu organizowanym przez Wydział Architektury, które promuje projekty i działania realizowane na styku sztuk projektowych, technologii i biznesu – „East Design Days”, czy o otwartej w tym roku Galerii Wydziału Architektury.
Kolejnym wyróżnikiem bez wątpienia są kreatywni i twórczy studenci, których projekty realizowane w ramach zajęć czy działalności kół naukowych są dostrzegane, doceniane i nagradzane przez osoby i instytucje w kraju i na świecie. Ludzie to także kadra. Możemy się pochwalić świetnymi specjalistami z wielu dziedzin, pod których okiem studenci zdobywają wiedzę techniczną, artystyczną, rozwijają twórcze myślenie. To wszystko wpływa na atmosferę, która sprzyja pracy projektowej. Wydział Architektury wyróżnia się spośród innych wydziałów przede wszystkim z uwagi na charakter studiów i interdyscyplinarność, dzięki czemu nasi absolwenci mogą wykorzystać zdobyte umiejętności zarówno jako czynni projektanci, ale także na wielu innych polach, tworząc rzeczy piękne, praktyczne i użyteczne.
Dlaczego warto wybrać kierunek architektura?
Patrycja Pyszko: Architektura to jest twórcza dziedzina, która cały czas się rozwija. Przede wszystkim jest to kierunek przyszłościowy, jeżeli chodzi o pracę. Absolwenci mogą pracować jako architekci, ale również w zawodach pokrewnych, na przykład firmach deweloperskich, nadzorze budowlanym, czy po prostu przy projektowaniu designu samochodów osobowych bądź zegarków.
Dziękujemy za rozmowę.
Z dr inż. arch. Magdaleną Sulimą z Wydziału Architektury Politechniki Białostockiej oraz studentką Patrycją Pyszko i absolwentem Patrykiem Podolakiem rozmawiał Jędrzej Pogorzelski w Radiu Akadera.
Tekst opracowała Magdalena Grzęda-Zajkowska
„Dobry Kierunek” to cykliczna audycja emitowana na antenie Radia Akadera. Przybliża ofertę edukacyjną Politechniki Białostockiej, kierunki studiów oraz perspektywy zawodowe absolwentów. Wszystko po to, by ułatwić młodym ludziom, szczególnie maturzystom, wybór dalszej ścieżki kształcenia.
Odcinka z udziałem wykładowcy z Politechniki Białostockiej można wysłuchać w serwisie mixcloud
Do 29 czerwca trwa rekrutacja na studia 1. stopnia na kierunku architektura. Oferta dostępna na stronie
Zapraszamy do obejrzenia zdjęć z Wydziału Architektury Politechniki Białostockiej:
