W nowoczesnych przestrzeniach Centrum Nowoczesnego Kształcenia Politechniki Białostockiej publiczność miała okazję zapoznać się z twórczością 12 artystów i artystek związanych z Białorusią i krajami sąsiednimi. Uczestnicy mogli wziąć udział w warsztatach, dyskusjach o sztuce i tożsamości, posłuchać eksperymentalnej muzyki ambientowej.
Motywem przewodnim głównej wystawy festiwalowej stał się bocian biały Pfeilstorch (niem. bocian przebity strzałą), który w 1822 roku został znaleziony w Niemczech z afrykańską włócznią przebijającą jego ciało. Mimo rany ptak zdołał powrócić do Europy z migracji.
– To niezwykła metafora współczesnej emigracji, szczególnie tej przymusowej, która dotyka ludzi z Białorusi, ale też z innych regionów świata – mówi Uladzimir Hramovich, kurator wystawy. – Bocian, który przeżył i wrócił, stał się dla mnie symbolem przetrwania, siły i powrotu do korzeni.
Na wystawie „I Am Pfeilstorch” można było obejrzeć prace artystów i artystek z Białorusi, Polski, Niemiec i Litwy, którzy w formie wideo eksplorują tematy granic: geograficznych, politycznych, emocjonalnych i duchowych. Wśród zaproszonych twórców znaleźli się m.in. Bergamot, Jura Shust, Nadya Sayapina, Yulia Tsvietkova, Roza Busel, Lesia Pcholka, Dasha Sazanovich, Tania Licheuskaya, Tytus Szabelski-Różniak, Ulad Bokhan, Hanna Paniutich i Marija Nemčenko Aržanych.
– Artyści zawsze pracują z problemami, z rzeczami, które inni wolą przemilczeć. Czasem z bólu powstaje coś pięknego. My pokazujemy te słabe strony życia – traumy, niewidoczne problemy – i zamieniamy je w mocną sztukę – podkreśla Uladzimir Hramovich.
Oprócz wystawy na odwiedzających czekały:
- pokazy filmów dokumentalnych i eksperymentalnych,
- koncerty muzyki eksperymentalnej,
- oprowadzania kuratorskie w trzech językach (białoruski, polski, angielski),
- spotkania z artystami i artystkami,
- warsztaty oraz rozmowy o sztuce i tożsamości.
Nazwa Festiwalu Białoruskiej Współczesnej Sztuki Wideo została zaczerpnięta z powieści „Samosiej” Sokrata Janowicza – białorusko-polskiego pisarza z Podlasia. „Samasiej” (czyli: samosiew) to nie tylko tytuł, ale także symboliczna zasada: zdolność do samorozwoju, twórczości w niesprzyjających warunkach, niezależności i wolności. W ten sposób Festiwal SAMASIEJ stał się przestrzenią prezentacji sztuki, która „sieje się sama” – jest odporna, żywa, niezależna.
Pierwszy Festiwal Białoruskiej Współczesnej Sztuki Wideo SAMASIEJ odbył się w dniach 3-7 października 2025 r. Dzięki owocnej współpracy Centrum Kultury Białoruskiej w Białymstoku z Politechniką Białostocką wydarzenie zyskało wyjątkową, nowoczesną przestrzeń do ekspozycji oraz organizacji różnorodnych działań towarzyszących. Artystycznym sercem spotkania był hol Centrum Nowoczesnego Kształcenia PB, przy ul. Zwierzynieckiej 16.
Pełny program festiwalu oraz godziny otwarcia wystawy dostępne są na stronie: www.ckb.bialystok.pl.
Organizator: Centrum Kultury Białoruskiej w Białymstoku. Partnerzy wydarzenia: Politechnika Białostocka, Galeria Arsenał w Białymstoku, Mochnarte Fundation. Festiwal SAMASIEJ odbywa się pod Patronatem Rektor Politechniki Białostockiej.
(mr)
Zapraszamy do obejrzenia galerii zdjęć z Festiwalu SAMASIEJ w budynku Centrum Nowoczesnego Kształcenia Politechniki Białostockiej:
