Niemal 40. uczestników bierze udział w 2. Międzynarodowej Konferencji Naukowej DARe „Digital Architecture Research”, jaką zorganizował Wydział Architektury Politechniki Białostockiej. Młodzi badacze będą poruszać zagadnienia m.in. projektowania parametrycznego, narzędzi VR/AR wykorzystywanych w edukacji i projektowaniu, cyfrowych rekonstrukcji dziedzictwa kulturowego, a także sztucznej inteligencji w architekturze. Wykłady główne poprowadzą tacy eksperci, jak prof. Vesna Stojaković (Uniwersytet w Nowym Sadzie, Serbia) czy prof. Henri Achten (Uniwersytet Czeski Technologii, Czechy).
– Chcemy wykreować w Politechnice Białostockiej jeszcze jedną markę naukową i promocyjną – wyjaśnia dr inż. arch. Adam Jakimowicz, Prodziekan ds. Rozwoju i Współpracy Wydziału Architektury Politechniki Białostockiej, a zarazem przewodniczący konferencji. – Marka Digital Architecture Research, czyli DARe ma być miejscem interdyscyplinarnych spotkań naukowych, zorientowanych na doktorantów, ale nie tylko. Konferencja staje się platformą wymiany wiedzy w dziedzinie stosowania najnowocześniejszych narzędzi technik i metod cyfrowych w architekturze. Prof. Vesna Stojaković (Uniwersytet w Nowym Sadzie, Serbia), która otworzyła naszą konferencję jest szefową naprawdę znakomitego centrum metod cyfrowych na Wydziale Architektury na Uniwersytecie w Nowym Sadzie. Przekonuje do digital mindset, czyli umysłowego nastawienia na metody cyfrowe. Prof. Henri Achten będzie mówił o wyzwaniach dotyczących komputerów i najnowszych technik, między innymi sztucznej inteligencji w sposób, mam nadzieję, lekko, lekko przewrotny, żeby nie ulegać temu, co jest modą, a żeby wykorzystywać mądrze nowe technologie.
Studenci Wydziału Architektury Politechniki Białostockiej sztuczną inteligencję wykorzystują podczas zajęć z projektowania architektonicznego wspomaganego programami komputerowymi.
– Na tych zajęciach nie chodzi tylko o tworzenie ładnych obrazków na podstawie promptów, tylko że z promptów studenci generują ideę dla projektu, którą to później ideę przekładają na rzeczywisty projekt architektoniczny – wyjaśnia dr Jakimowicz. – Moim zdaniem to fajna, odwrócona metoda projektowania.
Dźwiękowa mapa Białegostoku
Już pierwszego dnia konferencji swój interdyscyplinarny projekt przedstawiły dr hab. inż. arch. Agnieszka Duniewicz, prof. PB oraz mgr inż. arch. Klaudia Bagińska. „Dźwiękowa mapa Białegostoku” jest realizowana od 2021 r. przez pracowników i studentów Wydziałów Architektury i Informatyki Politechniki Białostockiej. Jej efektem jest polisensoryczny zbiór informacji, zaprezentowanych w formie udźwiękowionej mapy, prezentującej wybrane elementy przestrzeni architektonicznej oraz pejzażu dźwiękowego miasta, w tym jego kluczowe soundmarki.
Plusk wody na miejskiej plaży na Dojlidach, odgłosy ptaków pod Pałacem Branickich czy hejnał, rozbrzmiewający z Rynku Kościuszki, to jedne z wielu odgłosów miasta, zgromadzonych na Dźwiękowej Mapie Białegostoku.
– Internetowa formuła mapy dźwiękowej Białegostoku pozwala na eksplorację krajobrazu audialnego miasta w dowolnym miejscu i czasie – mówi mgr inż. arch. Klaudia Bagińska. – Mapa ta stanowi unikalne, cyfrowe narzędzie, które może być szeroko wykorzystane do celów poznawczych, dydaktycznych i naukowych, jak również wspierać rozwój turystyki i promocji miasta. Ponadto, jako platforma wielomodalna może stać się wartościowym narzędziem kompensacyjnym dla osób z dysfunkcjami sensorycznymi oraz problemami motorycznymi.
Wartości badawcze i społeczne, ku którym dążył Zespół Mapy to przede wszystkim:
- zebranie, utrwalenie i społeczna popularyzacja jak najszerszej bazy informacji dźwiękowych, odnoszących się do charakterystycznych punktów i obiektów na mapie miasta;
- zwrócenie uwagi społecznej na rolę sygnałów fonicznych w kreowaniu różnorodności kulturowej oraz dziedzictwa kulturowego Białegostoku;
- popularyzacja historii i architektury miasta wśród dawnych i obecnych mieszkańców, osób przyjezdnych i wszystkich zainteresowanych;
- szeroka promocja efektów działalności naukowo-wdrożeniowej pracowników i studentów Politechniki Białostockiej.
W XXI wieku potężnym narzędziem porządkowania wiedzy jest umiejętność pracy z bazami danych. Mgr inż. arch. Katarzyna Woszczenko bada potencjał zastosowania modelowania informacji o budynku (BIM) jako metodologicznego podejścia do pozyskiwania, zarządzania i wykorzystywania danych w kontekście dziedzictwa architektury drewnianej. Na konferencję DARe przygotowała wystąpienie na temat gromadzenia danych na potrzeby konserwacji i restauracji drewnianych kościołów prawosławnych: podejście oparte na BIM
BIM na potrzeby konserwacji cerkwi
– Konserwacja i restauracja zabytkowych drewnianych cerkwi prawosławnych wiąże się z unikalnym zestawem wyzwań, wynikających z ich rzemieślniczych dekoracji, znaczenia kulturowego oraz podatności materiału na uszkodzenia – mówi mgr inż. arch. Katarzyna Woszczenko. – Dokładne i kompleksowe gromadzenie danych jest kluczowe dla opracowania skutecznych strategii ochrony, które uwzględniają zarówno integralność architektoniczną, jak i duchowe dziedzictwo tych obiektów. Poprzez integrację skanowania laserowego, fotogrametrii oraz uwzględnienie dokumentacji historycznej w procesie BIM, badanie ukazuje, w jaki sposób narzędzia cyfrowe mogą zwiększyć precyzję i efektywność dokumentacji, oceny stanu technicznego oraz planowania interwencji. Ponadto zastosowanie BIM stwarza nowe możliwości poprawy dostępu społeczeństwa do obiektów dziedzictwa kulturowego, czyniąc je bardziej inkluzywnymi i dostępnymi dla szerszego grona odbiorców, w tym osób ze szczególnymi potrzebami. Wyniki sugerują, że oparte na BIM gromadzenie danych nie tylko wspiera świadome podejmowanie decyzji w praktyce konserwatorskiej, ale również ułatwia współpracę interdyscyplinarną i długoterminowe zarządzanie dziedzictwem.
Dr inż. arch. Marcin Tur wystąpi z tematem „System monitoringu parametrów środowiska wewnętrznego i zarządzania energią jako kluczowy element automatyki budynkowej”, a mgr inż. arch. Katarzyna Matyszewska-Fuszara współpoprowadzi prezentację „Światło w przestrzeniach sakralnych: badanie oparte na BIM światła dziennego i oświetlenia sztucznego w kościele Matki Bożej Królowej Rodzin w Białymstoku”.
DARe to przedsięwzięcie, które skupia się na cyfrowej architekturze i zastosowaniach mediów cyfrowych w architekturze, promując badania w tym obszarze. Spotkanie ma na celu stworzenie platformy do wymiany pomysłów i doświadczeń i pobudzania współpracy między naukowcami i doktorantami z uczelni wyższych z różnych stron świata. Tegoroczna konferencja będzie kłaść nacisk na podejścia multidyscyplinarne, prezentując powiązania architektury z inżynierią lądową i konstrukcyjną, materiałoznawstwem i projektowaniem środowiskowym. Dzięki połączeniu wielu dziedzin nauki, możliwe jest kreowanie nowych rozwiązań na rzecz zrównoważonego rozwoju i innowacyjnych projektów.
W Międzynarodowej Konferencji Naukowej DARe bierze udział niemal 40 uczestników z Czech, Niemiec, Turcji, Serbii, Wielkiej Brytanii, Bośni i Hercegowiny, Austrii. Grecji, Portugalii oraz Polski. Większość uczestników to doktoranci, reprezentujący dyscyplinę architektura i urbanistyka oraz architektura wnętrz, prowadzący badania dotyczące rozwiązań cyfrowych w tych dziedzinach.
Konferencję wspierają finansowo i merytorycznie: Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej,
Województwo Podlaskie, firma WSC Witold Szymanik i spółka – polski dystrybutor programów ArchiCAD, Podlaska Okręgowa Izba Architektów RP.
Harmonogram konferencji DARe
DZIEŃ 2: 5 czerwca 2025 r.
- 10:30 – 11:30 WYKŁAD GŁÓWNY – Odważ się zderzyć – lekcje na temat multidyscyplinarności wyciągnięte z badań i edukacji. Henri Achten, Czeski Uniwersytet Techniczny, Praga, Republika Czeska
Sesja 3
- 12:00 – 12:20 Innowacyjne, zrównoważone materiały budowlane: Opracowanie elastycznej pianki gliniano-alginianowej do izolacji w zastosowaniach drukowanych w technologii 3D. Cornelia Ott, Rupert Kargl, Karin Stana Kleinschek, Milena Stavric, Politechnika w Grazu, Austria
- 12. 20 – 12.40 Drukowanie w budownictwie 3D kontra budownictwo konwencjonalne. Analiza porównawcza wydajności energetycznej i ucieleśnionego węgla. Marco André da Silva Rosa, José Pedro Ovelheiro Marques de Sousa, Uniwersytet w Porto, Rodrigo Vilas-Boas – OODA, Porto, Portugalia
- 12:40 – 13:00 Projektowanie dyskretne i produkcja robotyczna: zintegrowane podejście DfMA. Er fan ZamaniGoldeh, Robert Gordon University, Aberdeen, Wielka Brytania, Dania Al-Harasis, Cardiff University, Cardiff, Wielka Brytania
- 13:00 – 13:20 Biofabrykacja i sztuczna inteligencja w spekulatywnym projektowaniu architektonicznym. Christis Kourtidis Vlachogiannis, Panayotis Pangalos, Uniwersytet Zachodniej Attyki, Grecja
- 13. 20 – 13.40 Ulepszanie projektów konstrukcji z piasku i plastiku: podejście zapewniające interoperacyjność między Rhino i Revit przy użyciu Dynamo. Paulin Faskel Tchoundie Tchuigwa, Czeski Uniwersytet Techniczny, Praga, Republika Czeska
- 13:40 – 14:00 System monitoringu parametrów środowiska wewnętrznego i zarządzania energią jako kluczowy element automatyki budynkowej. Marcin Tur, Politechnika Białostocka, Białystok, Polska
Sesja 4
- 15:00 – 15:20 Level Up Sustainability: Podejście do wyboru materiałów w edukacji z zakresu architektury wnętrz, oparte na grach i technologii VR. Arda Çalışkan, Uniwersytet Bahcesehir, Turcja
- 15. 20 – 15.40 Ku wielowymiarowej rzeczywistości: badanie wpływu ulepszeń wirtualnych na doświadczenie przestrzenne. Tuğçe Gökçen Kütüklü, Uniwersytet Bahcesehir, Turcja
- 15:40 – 16:00 Nauczanie o cechach architektonicznych: od podręczników do wirtualnych światów poprzez gry immersyjne – wnioski z badania eksperymentalnego. Nagehan Yağmur Şimşek Sönmez, Uniwersytet Bahcesehir, Turcja
Sesja 5
- 16:20 – 16:40 Generatywne przepływy pracy w sztucznej inteligencji: badanie strategii równoważenia kreatywności sztucznej inteligencji i intencji projektanta. Šimon Prokop, Lukáš Kurilla, Politechnika Czeska w Pradze. Czechy Lenka Hámošová, FUD UJEP w Usti nad Łabą
- 16:40 – 17:00 Predykcja poleceń Rhino przy użyciu sieci neuronowej splotowej. – online. Deebak Tamilmani, Penn State University, Stuckeman Center for Design Computing, USA
DZIEŃ 3: 6 czerwca 2025 r.
Sesja 6
- 10:00 – 10:20 Strategie nauczania mieszanego w edukacji architektonicznej: pedagogiki CAD dla innowacji projektowych. Funda Tan Bayram, Aygen Erol Çakır, Uniwersytet Techniczny w Gebze, Turcja
- 10. 20 – 10.40 Edukacja w zakresie projektowania cyfrowego poprzez parametryczne typologie budownictwa mieszkaniowego. Funda Tan Bayram, Melike Baş, Pembe Doğru, Süleyman Yildiz, İlknur Altuner, Uniwersytet Techniczny Gebze, Turcja
- 10:40 – 11:00 Zadanie projektowe oparte na regułach i porządku w pracowni pierwszego roku. Armağan Gülhas, Elif Gelmez, Uniwersytet Kultur w Stambule, Turcja
Sesja 7
- 11:30 – 11:50 Światło w przestrzeniach sakralnych: badanie oparte na BIM światła dziennego i oświetlenia sztucznego w kościele Matki Bożej Królowej Rodzin w Białymstoku Katarzyna Matyszewska-Fuszara, Tuğçe Kocaman, Zainab Altalebi, Politechnika Białostocka, Białystok, Polska
- 11. 50 – 12.10 Parametryczna optymalizacja komfortu termicznego już na etapie projektowania architektonicznego. Romario Baudouin Njiomou Tchuigwa, Aleš Marek, Politechnika Czeska, Praga, Czechy
- 12.10 – 12.30 Wpływ geometrii na zysk słoneczny w energooszczędnej architekturze parametrycznej. Małgorzata Kurcjusz, Anna Stefańska, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Warszawa, Polska
- 12:30 – 12:50 Potencjał openBIM w opisywaniu i weryfikacji wymagań informacyjnych na różnych etapach realizacji budynku. Agata Muchla, Mostostal Warszawa SA, Warszawa, Polska, Anna Stefańska, Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Warszawa, Polska
(jd)
Program „PROM – krótkookresowa wymiana akademicka” jest finansowany ze środków Unii Europejskiej z Funduszu Europejskiego dla Rozwoju Społecznego 2021-2027 (FERS) w ramach projektu NAWA pt. „Krótkookresowa wymiana akademicka sposobem na podniesienie jakości kształcenia w instytucjach szkolnictwa wyższego i nauki” o numerze FERS.01.05-IP.08-0218/23.
