W prawidłowym funkcjonowaniu każdego człowieka ważną rolę odgrywa integracja sensoryczna. Najprościej tłumacząc to po prostu zdolność do rozumienia i porządkowania bodźców i informacji dostarczanych z otoczenia i z własnego ciała poprzez zmysły takie jak wzrok, słuch, dotyk, smak czy węch.
– Prawidłowe współdziałanie wszystkich zmysłów przekłada się na to, jak postrzegamy otaczający nas świat – wyjaśnia dr inż. Piotr Borkowski z Instytutu Inżynierii Biomedycznej Wydziału Mechanicznego Politechniki Białostockiej.
By integracja sensoryczna stała się faktem, człowiek w trakcie swojego rozwoju uczy się rozróżniania i przyporządkowywania bodźców zewnętrznych określonym informacjom, a co za tym idzie – wywołanym nimi odczuciom. Genezą do powstania urządzenia był temat pracy inżynierskiej Pauliny Janowskiej (z domu Nikołajuk), wówczas jeszcze studentki studiów I stopnia kierunku inżynieria biomedyczna na Wydziale Mechanicznym Politechniki Białostockiej.
– Pomysł podsunęła mi mama, która na co dzień pracując z dziećmi uświadomiła mi jaki wpływ ma integracja sensoryczna na prawidłowy rozwój dzieci oraz jakie konsekwencje niesie bagatelizowanie tego typu zaburzeń – mówi mgr inż. Paulina Janowska. – Pracując nad modelem korzystałam z rad doświadczonych specjalistów z jednej z białostockich poradni psychologiczno-pedagogicznych.
Promotorem jej pracy był właśnie dr inż. Piotr Borkowski.
– Wykonanie pracy inżynierskiej dało mi świadomość, że integracja sensoryczna stale się rozwija i potrzebuje nowych pomysłów i rozwiązań konstrukcyjnych z zakresu właśnie inżynierii biomedycznej – mówi Janowska.
Chronione prawem ochronnym na wzór użytkowy „Urządzenie do edukacji sensorycznej” może pomóc w kształtowaniu się człowieka.
– Edukacji sensorycznej potrzebują przede wszystkim dzieci na każdym etapie wzrostu od niemowlęcia i to do nich skierowane jest to urządzenie – wyjaśnia dr inż. Borkowski. – To na etapie wieku dziecięcego wykształca się nasz mózg, który poprzez odbieranie bodźców zewnętrznych za pomocą dotyku dowiaduje się czy obiekt jest zimny czy gorący, gładki lub chropowaty, poprzez wzrok ocenia jego kolor oraz jaskrawość. Jednocześnie kształtuje się świadomość tego, co nam się podoba a czego się boimy.
Urządzenie do edukacji sensorycznej to przemyślany układ wymiennych elementów, których konfiguracja pozwala na jak najlepsze pobudzanie zmysłów dziecka. Dzieje się to przede wszystkim poprzez zabawę. Poszczególne elementy mają różną fakturę i kolorystykę, dodatkowo mogą niektóre z nich emitować dźwięki.
– Nasze urządzenia, oddziałuje przede wszystkim na zmysł wzroku, dotyku i słuchu – wyjaśnia dr inż. Borkowski.
Przedmiotem wzoru użytkowego jest urządzenie do edukacji sensorycznej zbudowane z płaskich puzzli, które po złożeniu tworzą sześcienną kostkę, blokowaną przed rozłożeniem narożnikami i zatrzaskami trzpieniowymi.
Urządzenie pozwala na:
- zmianę przestrzennej formy (sześcianu) do formy płaskiej (puzzle),
- rozkładanie i składanie – dzięki specjalnie zaprojektowanym mechanizmom łączenia puzzli;
- dostosowanie do indywidualnych potrzeb i rozwoju użytkownika poprzez modyfikacje przestrzennej formy – wymianę puzzli zawierających gry i zabawy edukacyjne oraz modyfikacje płaskiej formy – ustawienie różnego układu puzzli.
Wszystko zależy teraz od inwencji osoby proponującej dziecku formy zabawy. Wykonane głownie z przyjaznego w dotyku drewna ścianki rozkładanego sześcianu o wymiarach 100 na 100 cm mogą zamienić się w duże klocki, zaś rozłożone – służyć jako elementy puzzli, czy stać się jednocześnie rodzajem maty. Każda ze ścian może być ozdobiona w inny sposób i różnić się fakturą. Po rozłożeniu do zabawy można wykorzystać zarówno powierzchnię zewnętrzną sześcianu, jak i wewnętrzną.
– Pozwala to na zwiększenie zainteresowania zabawą oraz lepsze dopasowanie proponowanych zajęć do potrzeb dziecka – mówi dr. inż. Borkowski.
Urządzenie do edukacji sensorycznej może pełnić rolę zabawki terapeutycznej dla dzieci z trudnościami w skupieniu uwagi, trudnościami w uczeniu się na przykład wynikającymi z dysleksji czy dysgrafii, nadpobudliwych, nadruchliwych, a także dla dzieci ze spektrum autyzmu, z mózgowym porażeniem dziecięcym, niedowidzących czy niedosłyszących.
– Jestem zaskoczona decyzją o otrzymaniu prawa ochronnego do wzoru użytkowego, ponieważ wspólnie z dr. Borkowskim złożyliśmy wniosek w 2018 roku – przyznaje Janowska. – Bardzo się cieszę z decyzji Urzędu Patentowego.
– Prawo ochronne na wzór użytkowy oznacza nowe i użyteczne rozwiązanie o charakterze technicznym, dotyczące kształtu, budowy lub zestawienia przedmiotu i w odróżnieniu od patentu na wynalazek może wynikać ze współczesnych osiągnięć techniki, dlatego bywa czasem nazywany „małym wynalazkiem”. Tak właśnie jest ze zgłoszonym przez nas Urządzeniem do edukacji sensorycznej – wyjaśnia dr inż. Borkowski.
Dzisiejsza absolwentka przyznaje, że Politechnika Białostocka była jej jedynym wyborem podczas rekrutacji na studia właśnie ze względu na prowadzony kierunek Inżynieria biomedyczna.
– Podjęłam decyzję o kontynuowaniu nauki na studiach II stopnia na tym samym kierunku – mówi Janowska.
Dziś pani magister inżynier inżynierii biomedycznej spełnia się zawodowo w firmie produkującej implanty medyczne, a do swoich sukcesów może dołączyć pierwszy prawo ochronne RP na wzór użytkowy.
Urząd Patentowy RP udzielił prawo ochronne na wzór użytkowy pt. „Urządzenie do edukacji sensorycznej” o numerze zgłoszenia W.130333.
Dr inż. Piotr Borkowski
Wykształcenie:
1997 – 2002 Politechnika Białostocka, Wydział Mechaniczny, specjalność Inżynieria Ortopedyczna i Protetyczna, tytuł magistra z wynikiem bardzo dobrym;
2002 – 2009 Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Produkcji, tytuł dr. inż.
Stopnie i tytuły naukowe:
- Doktor nauk technicznych, w dyscyplinie: budowa i eksploatacja maszyn,
specjalności: inżynieria biomedyczna
- Doświadczenia zawodowe
2010 Politechnika Białostocka, Instytut Inżynierii Biomedycznej –adiunkt
2022 Ekspert w Instytucie Innowacji iTechnologii Politechniki Białostockiej
2019 Ekspert Narodowego Centrum Badań i Rozwoju
2014 Ekspert ds. wyrobów medycznych Polskiego Centrum Badań i Certyfikacji S.A.
2012-2014 ChM sp. z o.o. – Specjalista ds. konstrukcyjnych
2010 -2011 staż PPUH MEDGAL Jozef Borowski 15-122 Białystok ul. Wąska 59
2010 – 2011 staż ALTIX sp. z o. o.
2009-2010 Aesculap – Chifa sp. z o.o. – Specjalista ds. implantów kręgosłupowych
2008 -2009 ChM sp. z o.o. – projektant;
2003-2008 Politechnika Warszawska, Wydział Inżynierii Produkcji, Instytut Mechaniki i Konstrukcji ;
2002 Praktyka zawodowa w zakresie zaopatrzenia ortopedycznego (prowadzenie badań pacjentów i wykonywanie zaopatrzenia) w firmie ORTHOTECH W Białymstoku;
2001 Miesięczna praktyka zawodowa w firmie Salony Ortopedyczne w Gdyni;
2000 Miesięczna praktyka zawodowa w firmie ChM sp. z o.o.;
III. Dorobek naukowy:
Współautor rozdziałów w monografiach oraz artykułów naukowych.
Zrealizowane oryginalne osiągnięcie projektowe, konstrukcyjne, technologiczne:
- a) Współautor pierwszego w Polsce wszczepionego implantu kości żuchwy na miarę, wykonanego technologią przyrostową –projekt zrealizowany przez firmę ChM Sp. z O.O. Operację wykonał współautor dr n.med. Jan Borys z Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku, z Kliniki Chirurgii Szczękowo-Twarzowej i Plastycznej
- b) Opracowanie urządzeń wspomagających do programu rehabilitacji i zapobiegania schorzeniom zwyrodnieniowym narządu ruchu poprzez usprawnianie stawu biodrowego
- c) Opracowanie urządzeń wspomagających do programu rehabilitacji i zapobiegania schorzeniom zwyrodnieniowym narządu ruchu poprzez usprawnianie stawu skokowego
- d) Współautor projektu „Wózek inwalidzki dla psa po amputacji kończyny” – projekt wdrożony w fundacji „Dalmatyńczyk”
Przyznane patenty i wzory użytkowe
- Endoproteza kolanowa wydłużalna P. 392227;
- Urządzenie do rehabilitacji – Wzór użytkowy Rp.21307
- Wózek inwalidzki dla psa po amputacji kończyny – PAT225991
- Urządzenie do ćwiczeń stawu biodrowego. PL234655B1
- Wielopozycyjny wózek sportowy z napędem ręcznym –PAT 231868
- Składany wózek aktywny dla osób z niepełnosprawnością. Wzór użytkowy RU.70776
- Wózek inwalidzki zwłaszcza do gry w rugby. PL233060
- Wózek inwalidzki z funkcją pionizacji. PL233137
- Pionizator dynamiczny. PL 235158
- Urządzenie do rotacyjnych ćwiczeń stawu biodrowego Pat.237770
- Tablica do ćwiczeń manualnych dla dzieci z zaburzeniami sensorycznymi Pat.237955
- Mechanizm regulacji położenia kątowego zwłaszcza do ortoz P.429517
- Urządzenie do rotacyjnych ćwiczeń stawu skokowego P.433498
- Proteza kończyny dla zwierząt. P.430562
- Orteza kończyny górnej z funkcją rehabilitacji nadgarstka P.427346
- Nagrody i wyróżnienia:
- (2021) Medal Komisji Edukacji Narodowej
- (2021) III miejsce w Konkursie na najlepszą pracę studencką zaprezentowany podczas VIII Konferencji Naukowej im. Prof. D.Tejszerskiej „Majówka Młodych Biomechaników 2021” „Symulator operacji laparoskopowych” – opiekun projektu
- (2019) Zespołowa Nagroda Rektora PB
- (2019) Nagroda specjalna Prezesa Urzędu Patentowego RP „ Wózek inwalidzki z funkcją pionizacji”- Paweł Czerwiński, Katarzyna Burdziak, Piotr Borkowski
- (2018) I miejsce za Najlepszą Pracę Magisterską. XV Krajowy Konkurs PEFRON: Projekt systemu wspomagającego napęd ręcznego wózka inwalidzkiego – Autor: mgr inż. Katarzyna Burdziak. Promotor: dr inż. Piotr Borkowski
- (2018) II miejsce za Najlepszą Pracę Magisterską. XV Krajowy Konkurs PEFRON: Projekt ortezy wspomagającej kończyny dolne– Autor: mgr inż. Paweł Czerwiński. Promotor: dr inż. Piotr Borkowski
- (2018) Nagroda specjalna Prezesa Urzędu Patentowego RP. Wielopozycyjny wózek sportowy z napędem ręcznym, Justyna Popławska, Piotr Borkowski
- (2017) I miejsce za Najlepszą Pracę Magisterską. XIV Krajowy Konkurs PEFRON: Projekt sportowego wózka inwalidzkiego – Autor: mgr inż. Justyna Popławska. Promotor: dr inż. Piotr Borkowski
- (2016) II miejsce w XIII edycji Ogólnopolskiego Konkursu na najlepsze prace magisterskie i doktorską, których tematem badawczym jest zjawisko niepełnosprawności w wymiarze: zdrowotnym, zawodowym lub społecznym OTWARTE DRZWI „Projekt pionizatora dynamicznego dla pacjentów z porażeniem mózgowym” – Autor: mgr inż. Paweł Lipowicz. Promotor: dr inż. Piotr Borkowski
- I miejsce w Konkursie na najlepszą pracę studencką zaprezentowany podczas VIII Konferencji Naukowej im. Prof. D.Tejszerskiej „Majówka Młodych Biomechaników 2011” -– opiekun projektu
- I i II miejsce w Konkursie na najlepszą pracę studencką zaprezentowany podczas XI Konferencji Naukowej im. Prof. D.Tejszerskiej „Majówka Młodych Biomechaników 2014” – – opiekun projektu
- I miejsce w Konkursie na najlepszą pracę studencką zaprezentowany podczas VIII Konferencji Naukowej im. Prof. D.Tejszerskiej „Majówka Młodych Biomechaników 2015, – opiekun projektu
- Zespołowa Nagroda za Osiągnięcia Naukowe Rektora Politechniki Warszawskiej 2009;
- Zespołowa Nagroda „Złoty Skalpel” ogólnopolskiego konkursu czasopisma medycznego Puls Medycyny 2009;
- Zespołowa Nagroda za Osiągnięcia Naukowe Rektora Politechniki Warszawskiej 2006;
(jd)